GLAVNI GRAD DREVNIH ASTEKA – TENOČTITLAN
Područje koje danas gotovo u potpunosti zauzima Meksiko Siti, nekada je bio glavni grad Asteka.
Meksička dolina formira zatvoreni basen površine 8.000 kvadratnih kilometara, koji danas gotovo u celosti zauzima Meksiko Siti. Ovo područje je u doba Asteka bilo ispunjenio plitkim jezerima, okruženim njivama i gradovima koji su bili međusobno povezani putevima. Glavni među njima bio je Tenočtitlan.
Veličanstveni grad podignut je oko 1325. godine na ostrvu koje se nalazilo usred jezera Teskoko. Grad je nazvan po Tenoču, astečkom poglavici.
U gradu su postojale tri vrste ulica: zemljanje, “vodene” i mešovite, koje su bile kombinacija kanala i prave ulice. Većina kuća imala je pristup kanalima, što je olakšavalo prenos robe. Asteci su koristili kanue ne samo za kretanje gradskim kanalima nego i za prenošenje vode i prikupljanje otpadnih voda iz raznih delova grada. Ulice su polazile s kopna i vodile ka centru, gde su se nalazili glavni hram, pijaca i vladarske palate.
Obredi i verski život
Obredni i verski život vrteo se oko glavnog hrama, posvećenog Tlaloku, bogu vode, i Uicilopočtliju, bogu rata. Zgrada je imala oblik piramide, u kojoj se nalazilo nekoliko manjih piramidalnih građevina, a na njenom vrhu Tlalokovo i Uicilopočtlijevo svetilište. U doba konkiste, hram su razorile Kortesove trupe.
Središnja zgrada Glavnog hrama obilovala je prikazima zmija, jer je po verovanju Asteka, Uicilopočtli rođen na vrhu planine Koatepek (“planina zmija”). Ono što je obeležilo verski život Asteka jeste prinošenje ljudskih žrtava na vrhu hrama, u svetilištu.
Društveni i privredni život
Središte društvenog i privrednog života bila je pijaca koja je radila svakog dana. Iz raznih pisanih izvora, znamo da se hrana mogla kupiti maltene na svakom koraku. Ernan Kortes, osvajač Meksika, u svojim pismima dao je širok opis pijaca u Tenočtitlanu. Prodavci su bili raspoređeni u zavisnosti od vrste robe koju su nudili, tako da je kupac s lakoćom mogao da uporedi kvalitet i cene robe. Često je dolazilo i do raznih sporova, pa je zato postojao i sud koji je neprekidno radio na rešavanju sporova, jer su se prestupi počinjeni na pijačnom prostoru smatrali veoma ozbiljnim i krajnje oštro su se kažnjavali.
Na pijaci su se mogli kupiti svakojaki predmeti za kuću, odevni predmeti (maštlatl – tkanina koju su muškarci opasivali oko kukova, tradicionalne ženske bluze i suknje) koji su ukrašeni od zlata, srebra, puževa, školjki, kamena, kostiju, perja. Prodavale su se razne kreme za kožu, masti, lekovite smole.
Vladarska palata
Iz pisanih izvora koje su sastavili španski osvajači, znamo da su oni ostali zaprepašćeni lepotom vladarske palate. Astečki car je živeo okružen sjajem, obilni darovi koji su se slivali u Tenočtitlan omogućavali su mu da živi vrlo raskošno.Raznovrsna i mnogobrojna jela su se služila na vrelim bakarnim mangalama, svaka posuda mogla se samo jednom upotrebiti. Igrači, akrobate i komičari zabavljali su dvor. Najviša vlastela pristupala mu je oborenih očiju i skromno obučena. Postojale su i prostorije prepune blagom, što je svedočilo o moći i bogastvu koje je vladar imao.
Na početku 16. veka grad je bio na vrhuncu moći, sa 200.000 stanovnika bio je jedan od najvećih gradova tadašnjeg sveta. Međutim, konkvistadori, nisu marili za lepotu grada, te su ga 13. avgusta 1521. godine razorili.
Sa padom Tenočtitilana nestalo je Astečko carstvo, a velika civilizacija Indijanaca na tlu današnjeg Meksika nije se dalje razvijala. Na ruševinama grada podignut je kasnije glavni grad podkraljevstva. Vremenom se grad sve više širio, jezera su isušena. U 19. veku grad oslobođen je španske prevlasti, te je Meksiko Sitiju u 20. veku dostigao razmere pravog megalopolisa.
