MALI PRINC I NA AVIONIMA
Na avionima francuskog vazduhoplovstva tokom parade 14. jula, bio je iscrtan lik Malog princa. Na taj način je Francuska odala poštu Malom princu, glavnom junaku istoimenog romana koji je objavljen pre 75 godina. Čuvenu novelu napisao je Antoan de Sent Egziperija, 1943. godine u SAD.
O piscu
Antoan de Sent Egziperi bio je francuski pisac, pesnik, aristokrata, novinar i avijatičar. Rođen je 29. juna 1900. godine u Lionu, a umro je 31. jula 1944. godine iznad Sredozemnog mora. Bio je laureat francuskih prestižnih književnih nagrada, a osvojio je i Nagradu za nacionalnu knjigu SAD-a. Egziperi je bio uspešan komercijalni pilot pre Drugog svetskog rata, da bi se nakon izbijanja rata, pridružio francuskoj ratnoj avijaciji.
Detinjstvo i vazduhoplovstvo
Egziperi je rođen u aristokratskoj katoličkoj porodici i bio treće od petoro dece. Njegov otac bio je izvršni direktor u jednoj osiguravajućoj kući, ali je umro pre nego što je pisac napunio četiri godine. Nakon smrti oca porodica je znatno osiromašila. Egziperi je imao tri sestre i mlađeg brata, koji je umro sa 15 godina dok su obojica pohađali školu u Švicarskoj, tokom Prvog svetskog rata. Slike smrti brata kasnije će pretočiti u završetak “Malog princa”.
Obrazovao se u katoličkom internatu u Švajcarskoj, a nakon što je dvaput propustio završne ispite na brodskoj akademiji, 1921. godine Egziperi je započeo vojnu službu i poslat u okolinu Strasburga. Tamo je uzimao je privatne časove leta, a sledeće godine je prihvatio je da pređe iz francuske vojske u francusku ratnu avijaciju. Najpre je pilotirao u Maroku, a kasnije u Parizu, gde će kasnije doživeti prvu od mnogobrojnih nesreća.
Egziperi se u jednom trenutku odrekao avijacije i to pre svega, zbog verenice. U to doba radio je kancelarijski posao, a nakon što se razišao sa verenicom nekoliko godina radio je kao knjigovođa i prodavac automobila, a bio je i novinar koji je izveštavao iz Nemačke i Španije. Ali, do 1926. godine Egziperi je ponovo leteo. Radio je za Aeropostalu između Tuluza i Dakara, a zatim je postao i vazdušni prevoznik. Njegove su dužnosti uključivale pregovore o sigurnom oslobađanju letača koji su bili taoci saharskim plemenima i taj zadatak mu je doneo nagradu od francuske vlade.
Karijera pisca
Prva novela “Avijatičar” objavljena je u književnom časopisu “Le Navire d’Argent”, a prvi roman “Južna pošta” 1929. godine, kojim veliča avionski saobraćaj. Roman “Noćni let” publikovan je 1931. godine i za njega je dobio brojne nagrade, među kojima je i “Prix Femina”. Egziperi se oženio sa Konsuelo Gomes Karilo, zbog koje je napustio karijeru avijatičara. Međutim, kao i u ranijim godinama vraćao se toj prvoj ljubavi bez koje nije mogao. Egziperi je nastavio pisati sve do proleća 1943. godine, kada je napustio SAD i otišao u Afriku
Pustinjski pad
Dana 30. decembra 1935. u 2:45, nakon 19 sati i 44 minute u vazduhu, Egziperi se zajedno sa mehaničarom i navigatorom Andreom Prevotom srušio u libijskoj pustinji. Egziperi i Prevot su preživeli pad, ali se suočili s dehidracijom u pustinji. Imali su grožđe, dve narandže, termos kafe, čokoladu, nešto krekera i malo vina. Tečnosti su imali za svega jedan dan. Drugog i trećeg dana su prestali da se znoje, a četvrtog ih je spasao beduin. Upravo tim iskustvom počinje i “Mali princ”.
Egziperi je pisao i ilustrovao “Malog princa” u Njujorku od sredine do kraja 1942. godine, a prvo objavljivanje bilo je početkom 1943. godine na engleskom i francuskom jeziku u SAD. Nakon oslobođenja Francuske pojavio se i u njegovoj rodnoj zemlji. U aprilu 1943. godine, nakon 27 meseci boravka u Americi, Egziperi je otišao s američkim vojnim konvojem za Alžir i borio se sa saveznicima na Mediteranu.
Posljednja njegova misija izviđanja bila je kada se pridružio Slobodnim francuskim snagama i tada je prikupljao obaveštajne podatke o nemačkim delovanjima nad Francuskom. Ali, tog 31. jula 1944. nije se vratio. Nestao bez traga iznad Mediterana, tako da se pravi uzrok njegove smrti ne zna. Ostaci njegovog aviona pronađeni su tek 2000. godine kod Marseja, a sa dna mora izvučeni su 2003. godine.
