STVARI KOJE PČELE ZZZZZZZZZNAJU!!!

Iako pčela ima mozak veličine zrna susama, on je sposoban za veoma kompleksne funkcije. Otkrijte njihove neverovatne sposobnosti.

Veći mozak – veća pamet?

Baš kao i kada je reč o kompjuterskom hardveru, razlike u veličini mozga, njegovoj masi, ili zapremini, među životinjama su ogromne. Mozak kita može dostići i 9 kilograma (sa više od 200 miliona neurona). Masa ljudskog mozga kreće se između 1.250 i 1.450 grama (sa, kako se procenjuje, 85 miliona neu-rona). Mozak medonosne pčele (A. mellifera) ima zapreminu oko 1 mm3 i sadrži manje od milion neurona (oko 960.000).

Ponašanje insekata

Pčela gradi šestougaone ćelije saća, manipuliše praškastim supstancama(polen) kako bi od njih napravila grudve koje će smestiti u korpice na nogama; ume da izvede širok spektar „plesova“, kojima saopštava lokaciju hrane; može da se bori sa neprijateljima i da ih ubode, a da, pri tome, izbegne njihov ubod; čisti gne-zdo od otpadaka; greje leglo kontrak-cijom mišića, itd. Ovde vam predstavljamo oblike ponašanja koje su ugledni naučnici opisali i klasifikovali na osnovu dostupne naučne literature. Mozak sisara koji je milion puta veći od mozga pčele, dopušta mu da čini „više stvari“ od nje, ali samo dva do tri, a ne milion puta više.

REPERTOAR PONAŠANJA PČELA

Pregled različitih i barem delimično urođenih obrazaca ponašanja koji isključuju proste motoričke oblike, kao što su kretanje i različiti tipovi neaktivnosti:

– Agresivni let: iritirane pčele lete ka uljezu, sa karakterističnim nabojem, koji nagoveštava ubod;
– Antenacija: uzajamni kontakt antenama među radilicama, bez razmene hrane, kako bi se potvrdila pripadnost pčelinjoj zajednici;
– Praćenje plesa: pčela prati plesanje druge pčele kako bi saznala informac-iju o ciljanoj lokaciji bogatoj hranom;
– Praćenje matice; biti deo matičine pratnje, povremeno je lizati i dodiri-vati antenama;
– Ujedanje uljeza: pčele ponekada uljeze ne ubadaju nego ujedaju;
– Traženje hrane: dodirivanje ante-nom druge radilice kako bi se od nje izmamila hrana;
– Kratka piska: signal kojim pčele koje prate ples izazivaju prekidanje plesa;
– Inkubacija legla: pritiskanje telom ćelije sa leglom radi zagrevanja (kontrakcijom mišića toraksa);
– Izgradnja saća: oblikovanje ćelija od tek izlučenog voska; radilična, trutovska i matična larva iziskuju ćelije različitih dimenzija, zbog čega je neo-phodno da pčele poseduju različite motoričke sposobnosti da bi mogle da ih konstruišu;-Poklapanje saća: zatvaranje ćelije sa larvom;
– Čišćenje ćelije: uklanjanje otpadaka iz praznih ćelija saća;
– Deoba zajednice: veliki broj radilica, zajedno sa starom maticom, napušta staru košnicu, kako bi se premestio u novi dom. Proces pripreme deobe obuhvata razne oblike individualnog ponašanja;
– Uklanjanje leševa: uklanjanje mrtvih pčela iz košnice;
– Izbacivanje trutova: krajem leta, radilice ujedaju trutove, izbacuju ih napolje iz košnice a ponekada ih i ubadaju
– Istezanje organa za uzimanje hrane: izduživanje jezika kako bi se zahvatila mala kap nektara;
– Prihvatiti bištenje: Pčela stoji raširenih krila kako bi je druga pčela očistila svojim mandibulama (čeljustima)
– Stražarenje: na ulazu u košnicu pčela ispituje pridošlice i napada po-tencijalne uljeze;- Ispitivanje potencijalnih lokacija za novo gnezdo: testiranje šupljina (najčešće drveta) kako bi se utvrdilo da li su prikladne za novo stanište
– Orijentacioni letovi: letovi oko košnice s ciljem upoznavanja sa karakterističnim orijentirima iz okruženja;
– Sakupljanje smole: sakupljanje smole sa drveća i njeno transpor-tovanje u košnicu, u korpicama za polen, gde će biti iskorišćene za propolizaciju staništa;- Rad sa smolom unutar košnice: pečaćenje rupa i pukotina u košnici;
– Grabež: upadanje u druge košnice kako bi se opljačkao nektar;- Ubadanje: napadanje i ubadanje životinje koja je „prepoznata“ kao uljez;
– Osvrtanje: stereotipno ponašanje pčele tokom leta s ciljem memorisanja novog izvora hrane ili ulaza u košnicu;- Njišući ples: repetitivno kretanje u obliku broja osam, s ciljem ukazivanja na lokaciju izvora hrane;
– Sakupljanje vode: pčele tragaju za svežom vodom, da bi je usisale i vra-tile u košnicu;
– Hlađenje vodom: kako bi sprečile pregrevanje, pčele raspršuju vodu po saću, lepezajući pri tom kako bi izaz-vale njeno isparavanje;
– Policijski nadzor: uklanjanje jaja koja su položile druge radilice.