DITA NDËRKOMBËTARE PËR MBROJTJEN E SHTRESËS SË OZONIT

Me qëllimin parësor të mbrojtjes së shtresës së ozonit më 16 shtator 1987, në Montreal u nënshkrua Protokolli i Montrealit. Prokolli i Montrealit është një marrëveshje ndërkombëtare, qëllimi kryesor i së cilës është mbrojtja e shtresës së ozonit nëpërmjet instrumentit të eliminimit gradual të konsumit dhe prodhimit të lëndëve ozon-holluese.

Përvjetori i kësaj ditë të rëndësishme nënvizon thirrjen drejtuar shteteve të globit për të vijuar punën në mbrojtjen e shtresës së ozonit dhe klimës. Protokolli i Montrealit është përkufizuar nga Kofi Anan, ish-Sekretar i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara, si marrëveshja ndërkombëtare më e suksesshme e realizuar deri më sot.

Shtresa e ozonit (ozonosfera) është një shtresë në atmosferën e Tokës (në stratosferë) (15-30 km mbi sipërfaqe) që përmban përqendrime të larta të ozonit (O3). Kjo shtresë thith 93-99% të rrezeve ultraviolet të diellit që janë të dëmshme për gjallesat në tokë.

Qëllimi i shënimit të Ditës për Mbrojtjen e Shtresës së Ozonit është të rrisë ndërgjegjësimin e përgjithshëm në lidhje me nevojën për të mbrojtur shtresën e ozonit, e cila mbron botën nga efektet e dëmshme të rrezatimit diellor dhe është e rëndësishme për shpërndarjen e temperaturës atmosferike dhe klimën në Tokë. Rrezet UV-B kanë lidhen me kancerin e lëkurës, kataraktin dhe dëmtimin e sistemit imunitar të njeriut dhe mund të kenë efekt negativ në disa gjallesa në det. Vrimat në shtresën e ozonit (mbi Arktik dhe Antarktik) përbëjnë një nga kërcënimet më të mëdha për jetën në Tokë.

Traktati i Montrealit, i cili u nënshkrua në 1987 dhe hyri në fuqi në 1989, parashikoi ndërprerjen graduale të prodhimit të substancave të dëmshme për shtresën e ozonit. Fillimisht, ajo i referohej vetëm freoneve, dhe më vonë lista u zgjerua, sipas shtresës së ozonit të substancave të dëmshme, të cilat vijnë kryesisht nga industria kimike dhe petrokimike.
Mbrojtja e shtresës së ozonit është e rëndësishme dhe ne kemi nevojë për të zvogëluar ndotjen e mjedisit, si dhe shkatërrimin e kësaj shtrese, e cila mbron planetin Tokë dhe na siguron një jetë më të shëndetshme dhe më të sigurt.